M&A là gì
M&A là tên viết tắt của cụm từ tiếng Anh Mergers (Sáp nhập) và Acquisitions (Mua lại). M&A là hoạt động giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua hình thức sáp nhập hoặc mua lại giữa hai hay nhiều doanh nghiệp để sở hữu 1 phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp đó.
• Mergers (sáp nhập): là hình thức liên kết giữa các doanh nghiệp thường có cùng quy mô với nhau để tạo ra một doanh nghiệp mới. Công ty bị sáp nhập chuyển toàn bộ tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp sang công ty nhận sáp nhập, đồng thời chấm dứt sự tồn tại của công ty bị sáp nhập để trở thành một công ty mới.
• Acquisitions (mua lại): là hình thức kết hợp mà doanh nghiệp lớn sẽ mua các doanh nghiệp nhỏ và yếu hơn, các doanh nghiệp bị mua lại này vẫn giữ tư cách pháp nhân cũ và doanh nghiệp mua lại sẽ có quyền sở hữu hợp pháp đối với doanh nghiệp mình mới mua.
Loại ích của M&A
M&A trên thế giới cũng như M&A tại Việt Nam đều được nhận định rằng, sẽ tạo ra giá trị tăng thêm (giá trị cộng hưởng) nhờ giảm chi phí, mở rộng thị phần, tăng doanh thu hoặc tạo ra cơ hội tăng trưởng mới. Giá trị cộng hưởng có được từ mỗi thương vụ M&A sẽ giúp cho hoạt động kinh doanh hiệu quả và giá trị doanh nghiệp sau M&A được nâng cao.
– Nâng cao quy mô doanh nghiệp: Mua bán và sáp nhập doanh nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp thâm nhập được vào thị trường mới, có thêm một dây chuyền sản phẩm mới hay mở rộng phạm vi phân phối, mở rộng chi nhánh, phòng giao dịch, các dự án…Quy mô doanh nghiệp tăng, phân phối hàng hóa được đẩy mạnh cũng sẽ giúp doanh nghiệp có thị phần lớn hơn.
– Giảm chi phí nhân lực: Trên thực tế, khi hai hay nhiều bên sáp nhập lại đều có nhu cầu giảm việc làm, nhất là các công việc gián tiếp. Bởi vậy, M&A sẽ là dịp để các DN sàng lọc những vị trí làm việc kém hiệu quả, DN sẽ có cơ hội được tiếp nhận nguồn lao động có kỹ năng tốt và nhiều kinh nghiệm.
– Cải thiện nguồn lực tài chính: Một trong những lợi ích nổi bật nhất khi thực hiện công việc M&A đó là sức mạnh về tài chính của doanh nghiệp sẽ được cải thiện một cách đáng kể. Sau M&A, DN sẽ được tăng thêm nguồn vốn sử dụng và khả năng tiếp cận nguồn vốn, chia sẻ rủi ro, tăng cường tính minh bạch về tài chính.
– Nâng cao trình độ công nghệ – kỹ thuật: Thông qua việc M&A, DN có thể tận dụng công nghệ hay kỹ thuật của nhau để tạo lợi thế cạnh tranh. Ngoài ra, nguồn vốn dồi dào cũng là một trong những điều kiện thuận lợi để họ trang bị những công nghệ hiện đại phục vụ cho việc kinh doanh.
Các hình thức phổ biến
Căn cứ vào chức năng của các công ty thành viên, tính chất của việc mua bán, sáp nhập: hoạt động M&A có thể được phân loại theo 3 hình thức: M&A chiều ngang, M&A chiều dọc và M&A kết hợp.
• M&A theo chiều ngang (Horizontal) là hình thức mua bán, sáp nhập giữa các doanh nghiệp cung cấp các dòng sản phẩm và dịch vụ giống nhau hoặc tương tự cho người tiêu dùng cuối cùng, có nghĩa là cùng ngành và ở cùng một giai đoạn sản xuất. Các công ty, trong trường hợp này, thường là đối thủ cạnh tranh trực tiếp.
Ví dụ: Vào tháng 1/2016 Toyota đã tuyên bố là họ tiến hành mua lại toàn bộ của Daihatsu (một thương hiệu ô tô được thành lập sớm nhất tại Nhật Bản). Cách làm này của Toyota được cho là cụ thể hóa việc mở rộng quy mô sản xuất nội địa hóa các mẫu oto cỡ nhỏ.
• M&A theo chiều dọc (Vertical) được thực hiện với mục đích kết hợp hai công ty có cùng chuỗi giá trị sản xuất cùng một dịch vụ và dịch vụ tốt, nhưng khác biệt duy nhất là giai đoạn sản xuất mà họ đang hoạt động.
Ví dụ: Ví dụ như một doanh nghiệp chuyên phân phối các sản phẩm về săm lốp có thể sáp nhập với doanh nghiệp khác chuyên sản xuất về cao su. Việc làm này có thể sẽ giúp doanh nghiệp không bị gián đoạn bởi các nhà cung cấp, hạn chế những khoản chi phí trung gian.
• M&A kết hợp (Conglomerate) là hình thức mua bán và sáp nhập để hình thành nên các tập đoàn. Việc sáp nhập kiểu tập đoàn diễn ra giữa các công ty phục vụ cùng một khách hàng trong một ngành cụ thể, nhưng họ không cung cấp các sản phẩm và dịch vụ giống nhau. Sản phẩm của họ có thể được bổ sung, sản phẩm đi cùng nhau, nhưng về mặt kỹ thuật không phải là sản phẩm giống nhau.
Ví dụ, nếu một công ty sản xuất chăn-ga-gối-đệm sáp nhập với một công ty sản xuất giường, điều này sẽ được gọi là sáp nhập tập đoàn, vì đây là những sản phẩm bổ sung, thường được mua cùng nhau. Chúng thường được thực hiện để tạo thuận lợi cho người tiêu dùng, vì sẽ dễ dàng hơn khi bán những sản phẩm này lại với nhau.
Thách thức và cơ hội nào cho M&A
Thận trọng là chìa khóa cho vấn đề bảo mật – đây là lời khuyên tốt nhất cho bối cảnh M&A toàn cầu đang đối mặt với những mối đe dọa mới và khó khăn từ những kẻ thù cũ và mới, đang hoạt động vô hình và có thể bùng nổ trong chớp mắt.
Nhưng cũng có cơ hội: thị trường an ninh mạng dự kiến sẽ đạt ít nhất 500 tỷ đô la vào cuối thập kỷ này, được thúc đẩy bởi sự gia tăng các giải pháp đám mây, phạm vi tiếp cận ngày càng tăng của internet và không ngừng tăng trưởng trên các thiết bị thông minh.
Nhìn toàn cảnh vào thị trường M&A hiện nay, tác động của an ninh mạng có thể sẽ tăng gấp đôi: những hoạt động đầu tư vào lĩnh vực an ninh mạng, bất chấp suy thoái và yêu cầu cao hơn trên các khía cạnh của bảo mật kỹ thuật số, CNTT trong và xung quanh các giao dịch.
Marcel Vlaar, Giám đốc thẩm định tài chính tại RSM Hà Lan, giải thích rằng các chuyên gia trong các công ty tư vấn hiểu rõ được tầm quan trọng của thị trường an ninh mạng toàn cầu hơn hết, dựa trên lượng thông tin họ nắm giữ và các khoản đầu tư đáng kể được thực hiện trong hệ thống cá nhân, cung cấp cho họ một cái nhìn tổng quan về lĩnh vực, xu hướng quan trọng để bắt kịp với tốc độ phát triển của an ninh mạng.
“Đó là một thị trường đang phát triển nhanh chóng,” Vlaar nói. “Tôi chắc chắn một khi mọi người vẫn còn chia sẻ thông tin với nhau, an ninh mạng vẫn đóng một vài trò quan trọng”.
Bảo vệ thông tin và phục vụ người dùng.
Những cơn sóng của an ninh mạng đang dần mở rộng ra bên ngoài, theo Eric Fougedoire, Đối tác tại RSM France: “Điều này đặt ra thách thức cho việc bảo mật dữ liệu để duy trì tính bảo mật trong quá trình giao dịch; đồng thời bảo vệ dữ liệu về GDPR và các phát triển liên quan trên toàn thế giới”.
Fougedoire cũng chỉ ra rằng việc đi trước an ninh mạng mang lại lợi ích nổi bật riêng.
“Thực hành nội bộ tạo ra cơ hội, bởi vì tất cả chúng ta đều đang trải qua một cuộc cách mạng. Mọi người cần phải có các công cụ phù hợp để đảm bảo an ninh mạng, và cần biết cách tốt nhất để đáp ứng những yêu cầu đó.
Ông nói thêm: “Tin tưởng sẽ thúc đẩy sự tự tin và thu hút sự quan tâm của những công ty có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, cùng với các kỹ sư và chuyên gia có bộ kỹ năng rất cụ thể.”.
Đó là lý do tại sao con người – ngoài hiệu suất và nền tảng – được coi là động lực ngày càng quan trọng cho hoạt động M&A. “Mua lại không gian an ninh mạng có thể mang lại lợi nhuận, tất nhiên, nó cũng có thể là để đảm bảo các đầu việc và chuyên môn đã được chứng minh trước đó”, Fougedoire nói.
Hoa Kỳ được coi là dẫn đầu về an ninh mạng nhưng – với sự giao thoa hoạt động giữa Mỹ và Anh, giữa Anh và Châu Âu, và giữa Châu Âu và Hoa Kỳ – tiêu chuẩn cho các hệ thống an ninh mạng hiệu quả ngày càng trở nên cao hơn đối với toàn bộ lĩnh vực M&A.
Nâng cao nhận thức về những rủi ro liên quan đến một thế giới kết nối, các giao dịch có yếu tố xuyên biên giới xuất hiện ngày càng nhiều, đi kèm với đó là sự giám sát chặt chẽ hơn và bối cảnh kinh tế chặt chẽ hơn – góp phần vào tính quan trọng và vai trò mở rộng của ngành.
“An ninh mạng là một lĩnh vực của cả tăng trưởng và cơ hội”, Lee Castledine, Đối tác tại RSM UK và là thành viên của Nhóm Lãnh đạo Thẩm định Tài chính Toàn cầu RSM cho biết. “Khi chúng ta bước vào một kỷ nguyên mà bất ổn ngày càng tăng, điều đó lại càng chắc chắn không thể thay đổi.”.