Biến tiềm ẩn

This entry is part 5 of 20 in the series Độ tin cậy của thang đo Cronbach's Alpha

Cập nhật: 20/09/2021 bởi admin1

Các bạn hẳn đã quen thuộc với khái niệm “Biến quan sát” là các biến có thể đo lường được, và thông tin được ghi chép ngay vào bảng dữ liệu mà chúng ta có

Nội dung chính (Nếu bạn chưa đăng nhập, nhiều nội dung có thể đã bị ẩn đi)

Vậy “biến tiềm ẩn” là gì?

Trái với biến quan sát, biến tiềm ẩn không thể đo lường được trực tiếp (quá khó để đo lường trực tiếp) mà phải đo lường gián tiếp thông qua các biến quan sát khác

Ví dụ, Nếu bạn đến gặp giáo viên chủ nhiệm và hỏi rằng em học sinh Lê Văn A có học lực như thế nào (ở đây có các mức như là yếu, kém, trung bình, khá, giỏi). Học lực này không thể đo đếm được trực tiếp. Vậy có cái căn cứ nào?

Để xác định được học của em học sinh này thì ta sẽ căn cứ bảng điểm các môn học ứng dụng Toán Lý Hóa Sinh Văn Sử Địa ngoại ngữ sau đó bằng cách tính toán, ví dụ ra điểm trung bình môn hoặc trung bình môn có trọng số và căn cứ vào tiêu chuẩn cho trước thì có thể trả lời được câu hỏi của em học sinh đó là gì. (tất nhiên là còn có thể có nhiều tiêu chuẩn, nhưng ở đây ta cứ lây ví dụ giản đơn)

Vậy ở đây:

+ Học lực là biến tiềm ẩn

+ Điểm toán, lý, hóa,…. là các biến quan sát

Các biến quan sát phản ánh biến tiềm ẩn. Ví dụ 1 em học giỏi sẽ có điểm các môn cao, điểm trung bình môn cao. Điểm số cao phản ánh năng lực học tập của các em

Một ví dụ khác nhé

Hãy đánh giá cơ sở vật chất của 1 phòng học theo thang điểm 1—>5 (rất không tốt —> rất tốt). Bạn thấy rất mơ hồ trong tiêu chí đánh giá phải không, và đương nhiên khó để trả lời ngay

Vậy người ta sẽ tiến hành đánh giá các yếu tố sau, cũng theo thang từ 1–>5

+ Bàn Ghế

+ Máy chiếu

+ Máy thực hành

+ Hệ thống âm thanh

+ Hệ thống ánh sáng

+……

Ở đây bàn ghế, máy chiếu,….. được gọi là 1 bộ THANG ĐO dùng để đo lường CƠ SỞ VẬT CHẤT. Hãy lưu ý khái niệm “thang đo” ở đây nhé, rất quan trọng đấy

Có thể bạn đã biết

Tính toán với biến tiềm ẩn

+ Bạn có thể dùng SEM, bạn có thể xem minh hoạ và các bài viết về chủ đề này tại đây

+ Tính toán ra một biến “quan sát được” gọi là biến đại diện. Sau này các bạn sẽ dùng kỹ thuật này rất nhiều, thông thường là tính bằng phương pháp trung bình cộng giản đơn hoặc trung bình cộng có trọng số

Series Navigation<< Lời khuyên khi sử dụng và phân tích dữ liệu thang đo LikertĐộ tin cậy của thang đo >>